گروهي از كارشناسان، نسبت به شيوع آسيبهايي همچون فرار از ارتباطات جمعي، گروهي و خويشاوندي، عزلتگرايي و در نتيجه خلوتگزيني گاه ناسالم حداقل در نيمي از جامعه جوان هشدار ميدهند.
اين كارشناسان، آسيبهاي رفتاري را مجموعهاي از رفتارهاي ناسالم جسمي، رواني، فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و عاطفي ميدانند كه نتايج منفي از جمله رنجآوري در زندگي فردي و اجتماعي افراد برجاي ميگذارند؛ كه به اين طريق، درمان و مقابله با آنها دشوارتر و پر هزينه ميشود.
طبق گفتههاي آنها، در اين ميان، فردگرايي و دوري از ارتباطات خويشاوندي و جمعي سالم، آسيبي اجتماعي و رفتاري است كه شايد نمود كنوني آن در جامعه كه از دلايل مختلف ناشي ميشود، به راحتي قابل پذيرش باشد؛ آنچنان كه اظهار بيعلاقگي فرزندان نسبت به حضور در ميهمانيهاي خانوادگي اعم از ديدارهاي خويشاوندي، مبدل به ديواري دفاعي و مستحكم گشته كه والدين نيز نسبت به شكاندن آن، آنچنان اصراري ندارند.
اين آسيبها كه اغلب از آغاز دوران بلوغ و نوجواني، ظهور پيدا كرده و تمايلات افراد نسبت به حضور در جمع و دوري از عزلت را كاهش ميدهد و با عبور از اين دوران پرمخاطره تا حدي كمرنگ ميشود، چندي است كه به جامعه جوان كشورمان نيز تا حدي سرايت كرده كه كارشناسان تربيتي و رفتارشناسي نسبت به اعلام هشدار به خانوادهها براي پيشگيري از ابتلاي فرزندان به آن يا جلوگيري از ادامه گرايش آنان به اين آسيب، احساس نياز كردهاند.
دكتر بهرام يگانه، رئيس انجمن مبارزه با آسيبهاي رفتاري ضمن اذعان به شيوع قابل توجه فردگرايي و دوري از ارتباطات جمعي و دوستانه سالم، ارتباطات خويشاوندي و يا حتي ارتباطات خانوادگي حداقل در نيمي از جامعه جوان ايران، خاطرنشان كرد: عوامل مختلفي همچون تامين نشدن نيازهاي فردي اعم از محبت از سوي والدين يا اطرافيان و آغاز معاشرت با افراد ناسالم و مخالف ارزشهاي اجتماعي از عواملي است كه دوري جوانان از ارتباطات خانوادگي و سالم و يا گرايش به عزلت نشيني را به همراه دارد.
وي ادامه داد: ترك تحصيل و بيكاري يا تن دادن به مشاغل ناسالم و غيرقانوني، گرايش به اعتياد و دخانيات يا موادمخدر به ويژه مواد صنعتي، رفتارهاي خشونتآميز و پرخاشگرانه، نداشتن الگوي سالم و پذيرفتني و بهطور عمده، ناآگاهي نسبت به شيوهها، مهارتها و كيفيت زندگي از ديگر مواردي است كه در شيوع قابل توجه اين آسيب در ميان جوانان ايراني مؤثر بوده است.
رئيس انجمن مبارزه با آسيبهاي رفتاري همچنين خاطرنشان كرد: در ميان آثار منفي كه رشد گرايش به فردگرايي و دوري از ارتباطات خويشاوندي و جمعي سالم در جامعه جوان را در پي دارد، تمايل به استفاده بيش از حد معقول از ابزارهاي الكترونيك از جمله كامپيوتر و تلفن همراه است كه نمود آن را ميتوان در افزايش «اس ام اس بازي»، چت كامپيوتري و انجام بازيهاي رايانهاي مشاهده كرد.
اردشير فاضلي دارنده دكتراي تخصصي روانشناسي تربيتي نيز ميگويد: از عمده آثار خلوتگزيني رو به رشد جوانان ايراني و بيتوجهي والدين و اطرافيان نسبت به اين آسيب ميتوان، ناديده گرفتن مسئوليتهاي خانوادگي و كم توجهي به نزديكان و علايق آنها، تن دادن به رفتارهاي جنسي ناسالم و فرار از ازدواج و بيتوجهي در انتخاب همسر يا ازدواج نامناسب و منجر به طلاق را عنوان كرد.
وي بيتوجهي به بهداشت جسمي و رواني، كم تحركي و به اصطلاح عام تنپروري، بيعلاقگي به حفظ بهداشت محيط، كم توجهي به تغذيه سالم، استعمال دخانيات و سوءمصرف مواد اعتيادآور، فرار از مطالعه و بيانگيزگي نسبت به در جريان قرارگرفتن رويدادهاي روز ، فرار از قانون و ناديده گرفتن مقررات، هنجارشكني اجتماعي، گرايش به معاشرت با دوستان ناسالم و همچنين حضور در اماكني كه رفتارهاي پرخطر در آنها اتفاق ميافتد را از ديگر آثار منفي رشد آسيب خلوت گزيني در ميان جوانان ايران برشمرد.
اين كارشناس همچنين با اشاره به اين كه متأسفانه بهدليل ناآگاهي والدين، بسياري از نوجوانان، عزلتگرايي و خلوت گزيني را با خود به دوران جواني سوغات ميبرند، يادآور ميشود: هرچه خانوادهها با نتايج و آثار مستقيم منفي ابتلا به اين آسيبهاي رفتاري ناآشناتر باشند، كمتر ميتوانند فرزندان خود را به ارتباطات خانوادگي، خويشاوندي و گروهي سالم تشويق كنند و طبيعتا اين امر، نه تنها موجبات رنج فرزندان، بلكه موجبات آزار خود والدين را در پي دارد. |