هموطن- هیاتی متشکل از برخی کشورهای عضو سازمان ملل که برای بررسی نحوه اداره و زمامداری بر اینترنت گرد هم آمده‌اند، در گزارشی که روز پنجشنبه خطاب به رهبران جهان منتشر کرده‌اند، از تلاش‌های آمریکا برای افزایش کنترل خود بر اینترنت ابراز نگرانی کرده‌اند.
هدف این هیات ارائه توصیه‌هایی در مورد چگونگی اداره اینترنت در آینده است؛ اما گزارش‌ها حاکی است که اعضای آن نتوانسته‌اند به علت اختلاف نظر شدید در این مورد به اجماع برسند. با وجود این مسئله این نکته به صراحت در گزارش نهایی هیات یاد شده ذکر شده که هیچ کشوری نباید به تنهایی براینترنت تسلط پیدا کند.
این جمله اشاره مستقیمی به اظهارات مقامات آمریکایی در 2 هفته پیش است که از تمایل خود به افزایش کنترل DNS اینترنت و 13 سرور اصلی آن خبر داده بودند.
در گزارش این هیات به 4 گزینه برای اداره اینترنت در آینده اشاره شده و از رهبران جهان خواسته شده تا در اجلاس سران جامعه اطلاعاتی که در ماه نوامبر آینده برگزار خواهد شد، این گزینه‌ها را مورد بحث و بررسی قرار دهند و یکی از آنها را برگزینند.
در یکی از این گزینه‌ها تصریح شده که می‌توان سیستم موجود را دست نخورده باقی گذارد. این بدان معناست که سازمان آمریکایی ICANN کماکان به رسیدگی به اینترنت و سیاستگذاری در مورد آن ادامه خواهد داد. گزینه دیگری که در برابر این گزینه قرار می‌گیرد کنار گذاشتن ICANN و ایجاد یک سازمان بین‌المللی جدید تحت نظر سازمان ملل متحد است تا این سازمان به اینترنت و مسائل گوناگون آن رسیدگی کند.
مارکوس کومر، مدیر اجرای گروه کاری سازمان ملل در مورد کنترل اینترنت معتقد است که در نهایت اگر هیچ یک از گزینه‌های طرح شده مورد موافقت قرار نگیرد، دولت‌ها با همکاری هم در مورد تغییر نحوه اداره اینترنت تصمیم خواهند گرفت.
لازم به ذکر است که 40 عضو این هیات از سراسر جهان گرد هم آمده‌اند و نمایندگانی از شرکت‌های تجاری، اساتید دانشگاه و نمایندگان دول مختلف جهان در آن عضویت دارند.
آن دسته از رهبران جهان که در دسامبر 2003 در جریان برگزاری اجلاس جهانی سران جامعه اطلاعاتی در ژنو گرد هم آمده بودند هنوز هم نتوانسته‌اند. بر سر طراحی ساختار موردنیاز برای هدایت اینترنت به توافق برسند و این به علت اختلاف منافع قدرت‌های بزرگ و دیگر کشورهای جهان است.
در حالی که برخی کشورهای جهان و بخصوص کشورهای توسعه یافته از ترتیبات فعلی حاکم بر اینترنت کاملا راضی هستند، کشورهای جهان سوم و توسعه نیافته معتقدند که انحصارطلبی سازمان ICANN و آمریکا بر اینترنت کافی است و باید یک روال جامع بین‌المللی در این زمینه اندیشیده شود.
کار بدانجا کشیده که اعضای هیات قصد دارند از کوفی عنان، دبیرکل سازمان ملل بخواهند تا با حضور در نشست‌های هیات به دستیابی به یک جمع‌بندی تا زمان برگزاری اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی در تونس در ماه نوامبر، کمک کند.
یکی از ایده‌هایی که در این هیات مطرح شده، تشکیل یک مجمع جهانی با حضور نمایندگان دولت‌ها، صنایع و دیگر گروه‌های ذی‌نفع است تا مسائل مهمی مانند هرزنامه‌ها و جرائم سایبر مورد بررسی قرار بگیرند. جالب آن که سازمان آمریکایی ICANN خود را به هیچوجه مسئول رسیدگی به این مشکلات نمی‌داند.
اعضای این هیات امیدوارند تا نقش گروه‌ها و سازمان‌های بین‌المللی برای اداره اینترنت هرچه بیشتر پررنگ شود و هیچ کشوری نتواند نظرات خود را بر سایران تحمیل کند.
آقای کومر خاطرنشان کرد که اعضای هیات قصد حمله به ایالات متحده یا مقابله با مقامات این کشور را ندارند ولی اظهارات آنها نگرانی‌های زیادی را موجب شده است.
لازم به ذکر است که ایالات متحده به علت نقش تاریخی که در جریان خلق اینترنت ایفا کرده، خود را در مورد تصمیم‌گیری برای اینترنت بسیار ذی‌حق می‌داند.
گفتنی است که گردانندگان ICANN نیز در این مورد اظهارنظر کرده و یکی از آنها در این مورد گفته: ICANN خود را قانونگذار اینترنت نمی‌داند و براین باور است که این سازمان تنها هماهنگ‌کننده امور فنی اینترنت است.
به گفته وی حتی این نقش فنی ICANN هم محدود به رسیدگی به وضعیت اسامی دامین و آدرس‌های پروتکل‌های اینترنتی است که برای شناسایی رایانه‌های خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد.
البته این ادعاهای ICANN از سوی همگان پذیرفته نمی‌شود و برخی کارشناسان معتقدند ICANN به خاطر بودجه کلانی که دریافت می‌کند و همچنین با توجه به وظایف متعددی که از سوی دولت آمریکا به آن محول شده، بسیار نزدیک به کاخ سفید است و در عمل مجری سیاست‌های آن است.
همچنین کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه نیز که از تسلط غربی‌ها بر اینترنت خسته شده‌اند، امیدوارند تا بتوانند حضور پررنگتری در فضای مجازی پیدا کنند.
به هر حال باید منتظر ماند و دید که سرانجام حاکمیت اینترنت به دست چه کسانی می‌افتد.
| 