صفر 1276 - آنورس-سفرنامه حاج سیاح به فرنگ - ص 221-222-رفتم به کلیسای مشهور به کاتدرال. بسیار جایی ظریف و دائم باز است، خیلی خوب فرش کرده‏اند. صورجناب عیسی(ع) را به دیوارها به عادت همه کلیساهای کاتولیکان نصب نموده‏اند. صورت کبوتر که می‏گویند روح القدس به این شکل نازل شده است به حضرت مریم(ع) و نطفه جناب عیسی (ع) بسته شده و شکل پیکر دل که در آن خنجر خورده و مناره بسیار رفیع که می‏گفتند در دولت فلماند چنان مناره‏ای نیست.
کنار کوچه‏ها را برای انسان و میان را برای حیوان و عراده بسیار خوب محجر کرده‏اند. رود سرن در آن شهر جاری است که متصل می‏شود به دریا و چند جزیره نیز هست که آنجاها زورق می‏گردد. خیلی صعوبت دارد خروج و دخول به آنورس. کنار رود را خیلی خوب و پاکیزه حجاری کرده‏اند و همه آنجا مشجر می‏باشد که کشتی آنجا حمل و نقل بار می‏نماید.
بندر بسیار معتبر بلجیک است، راه‏آهن از آنجا به تمام یوروپ دارد. تلگراف به همه عالم کشیده‏اند. شهر به چراغ گاز همه جا روشن است. عدد نفوس اهالی نود و شش هزار نفر می‏باشد. اهالی کاتولیک، زبان مخصوص برای خود دارند ولی اغلب فرانسوی تکلم می‏نمایند. نوشته جات ایشان هم غالبا فرانسوی است. پول رایج آنجا فرنک و سانتن است.
توپخانه دارد در نهایت زیبایی، خزانه بسیار معتبر خوب، هتل‏های پاکیزه فراوان، قهوه‏خانه‏ها به وضع فرانسه. خانه حکومتی که خانه کلانتر و دارالشورای شهر می‏باشد خیلی خوب ساخته‏اند. مدرسه نقاشان معروف و غیره درنهایت امتیاز و نظم مدرسه بحریه و منجمین در یک جاست و نیز مدرسه طبیه و جراحان در یک جا. مدرسه مجانیه کشیشان خیلی خوب.
کارخانجات متعدده از جهت نساجی و کلاه مالی و چلوار بافی و ابریشم بافی و فرش بافی به هر نوع، شبیه قالی‏ها و نمدهای ایران و غیره. کارخانه صابون‏سازی و زرگری خیلی معتبر، تجارت آنجا خیلی دائر است به سفارش تجار و مال التجاره شخصی اشیاء و مصنوعات از آنجا به دریا و از د ریا به هرجا که بخواهند می‏برند. مدارس متعدده دارد به اسماء مختلفه.
بعد از این مختصر سیاحت عزیمت پای تخت روم کردم. نزدناخدا رفته استیذان حاصل کرده عذر زحمات ایشان را خواسته اشیاء مایحتاج خود را به مرکز راه‏آهن بردم. خیلی باصفا و باروح بود، باغچه خیلی زیبایی ترتیب داده بودند به انواع گل‏ها و ریاحین، همان روزها ترتیب داده بودند.
تذکره را گرفته از راه‏آهن روانه بروکسل شدم. تمام دشت و کوه سبز خرم گویا ایزدقادر توانا سنگ در آن خاک خلق نفرموده و حال آنکه اغلب کوهستان بود به فر مواظبت و زحمت تمام راه را زراعت نموده‏اند. مرکزهایی که در راه بود اغلب مسافرین خارج و داخل گشته، تا رسیدم به شهر.