ماجرای سفر یک دانشجوی ایرانی به اروپا - خواندنی‏ها - اردیبهشت 1343- خبر خوش از این قرار است که ما پیش شاه بودیم. در سر بینه حمام خاصه خان (سلمانی مخصوص) و دکتر تولوزان (پزشک مخصوص) زالو می‏‏انداختند و ماها ایستاده بودیم. شاه از استادی دکتر چنین تعریف کرده و به اتابک گفت: ما کمال رضایت را از خدمات حکیم‏باشی تولوزان داریم!
تولوزان موقع‏شناسی کرده و گفت: «افسوس که من پیر شده و بزودی خواهم مرد و کسی نیست که جای مرا برای خدمت به قبله عالم بگیرد. حال اگر قبله عالم اذن بدهد که دکتر خلیل خان جوان یک سفری به پاریس برود و برگردد آن وقت او جای مرا می‏تواند خیلی خیلی خوب بگیرد و خیلی خیلی از من بهتر!» شاه ساکت ماند و حرفی نزد. اتابک رو به حاج امین السلطنه کرد و گفت: شاه اذن فرمودند ابلاغ کنید!
با این موقع‏شناسی‏های دکتر تولوزان، اتابک، حاج امین‏السلطنه که از سکوت شاه استفاده کردند اجازه ضمنی از شاه دریافت گردید و اعلم‏الدوله به آرزوی خود رسید.
باری اعلم‏‏الدوله که به زحمت از شدت شوق می‏توانست حرف بزند از امین‏السلطنه پرسید حالا چه می‏کنید. وی جواب داد هیچ. حالا ابلاغی به وزیر خارجه قوام الدوله می‏نویسم که: حسب الامر به دکتر خلیل‏خان برای رفتن به فرنگ گذرنامه داده شود.
بدین طریق به هر زحمت که بود پس از چند سال کوشش و ناکامی اعلم الدوله توانست به کمک درباریان اجازه حرکت به اروپا را بگیرد. وی به اتفاق نریمان خان قوام السلطنه ابتدا به وین و از آنجا به پاریس رفت.
از آنجا که اشتیاق چندین ساله مسافرت به فرنگ از ذهنش نرفته بود و به تلافی ناکامی‏های گذشته مدت 5 سال در پاریس اقامت گزید. این بود ماجرای مسافرت به اروپا برای یک پزشک ایرانی که با وجود بستگی و آشنایی با تمام درباریان و اطرافیان شاه سالها نتوانست اجازه حرکت دریافت کند.