تصویرهایی از ایران - گرترودبل-در زندگی شرقی هیچ تعادلی وجود ندارد. همانطور که روز، بدون اخطاری که همان شفق باشد، ناگهان به درون شب می‏‏جهد. به گفته عمر خیام، میان خانه‏های اغنیا و فقرا تنها دمی فاصله است.
در ایران، ما به تضادهای عجیبی عادت کرده بودیم. با این همه، به سختی می‏شد باور کرد که آن آشفته بازار پرزرق و برق بتواند جایگاه گنجینه گرانبهای شاه باشد. داستان‏هایی که از عظمت آن شنیده بودیم می‏بایست ناشی از زایندگی تخیل شرقی باشد.
شرق زادگاه شگفتی‏ها است؛ از آنجا قصه‏ای پس از آن که بارها تکرار شد، رفته رفته شباهتی به حقیقت پیدا می‏کند که نه تنها شنونده زودباور را بلکه مخترع آن را نیز فریب می‏دهد.
حق این بود که ما افسانه خزانه شاه را هم مانند دیگر داستان‏های جن و پری تلقی می‏کردیم و با جدیت اعتقاد خوشه لانه‏ای را در خود پرورش می‏دادیم تا در هر فرصتی که برای اثبات موهوم بودنش پیش آید، خود را رهایی بخشیم.