نسترن صائبی- محققان هوش مصنوعي پيش‌بيني مي‌كنند كه به زودي انسان‌ها مي‌توانند با روبات‌ها ازدواج كنند.
ديويدلوي (David Levy)، محقق هوش مصنوعي دانشگاه ماستريخت هلند مي‌گويد: پيش‌بيني مي‌كنم تا سال 2050، ايالت ماساچوست اولين ايالتي خواهد بود كه قانون مشروعيت ازدواج انسان با روبات را تصويب مي‌كند. لوي اخيرا تز دكتراي خود درباره روابط بين انسان و روبات را تكميل كرده كه در آن، به مزايا و امتيازات ازدواج با روبات‌ها پرداخته است.
از گالاتي تا اليزا
ايده روابط عاشقانه ميان انسان و ساخته‌هاي مكانيكي‌اش به گذشته‌هاي دور بر مي‌گردد. براساس يكي از افسانه‌هاي يونان باستان، پيگماليون (Pygmalion) يك پيكرتراش است كه عاشق يكي از مجسمه‌هاي خود مي‌شود و نام آن را گالاتي (Galatea) مي‌گذارد. در نهايت ونوس به گالاتي روح انساني هديه مي‌كند و گالاتي نيز به يك انسان مبدل مي‌شود.
اين ايده حتي در دنياي مدرن امروزي وجود دارد. نه تنها انديشه‌هاي تخيلي اين ايده را در ذهن پرورانده‌اند؛ بلكه 40 سال پيش دانشمندان با مشاهده آثار عيني به اين نكته جلب شده‌اند؛ وقتي متوجه شدند كه دانش‌آموزان به اليزا (ELIZA)، يك روبات هوشمند، دل باخته‌اند اين روبات از آنها درس مي‌پرسيده و نقش يك روان درمانگر را در مدرسه ايفا مي‌كرده است.
لوي مي‌گويد: اين تمايل در انسان‌هاست كه باعث مي‌شود روبات‌ها بيش از پيش به ظواهر انسان‌ها نزديك‌تر شده و بيش‌تر با انسان تعامل برقرار كنند. وي مي‌افزايد: در اوايل پيدايش روبات‌ها كه فقط در امر ساختن اتومبيل به انسان‌ها كمك مي‌كردند، چنين تمايلي وجود نداشت.
بعد از آن روبات‌ها وارد ادارات شدند، به اين بهانه كه نامه ارسال كنند يا به تماشاگران، نقاط مختلف موزه را نشان دهند يا در خانه‌ها به تميزكردن و رفت و روب بپردازند. هم‌اكنون نيز روبات‌هايي ساخته‌ شده‌اند كه شبيه حيوانات اهلي و خانگي هستند و از اين نوع مي‌توان به روبات سگ Aibo محصول سوني، Tickle Me Elmos و تاماگوچي اشاره كرد.
لوي در تز خود تحت عنوان "روابط عمومي با شريكان هوشمند" مي‌گويد: روبات‌ها در آينده از نظر ظواهر بسيار شبيه انسان خواهند شد، ضمن اينكه نوع عملكرد و شخصيت‌شان نيز به قدري به انسان‌ها نزديك مي‌شود كه بسياري از انسان‌ها شيفته آنان مي‌شوند و حتي با آنها ازدواج مي‌كنند.
وي معتقد است كه اين نظريه كمي غيرمعمول به نظر مي‌رسد ولي عاشق‌شدن و ازدواج كردن با روبات‌ها در آينده يك امر اجتناب‌ناپذير خواهد بود. لوي استدلال مي‌كند كه روانشناسان مي‌توانند عوامل و دلايل اساسي كه چگونه انسان‌ها عاشق مي‌شوند را بيابند و تقريبا همه اين عوامل مي‌توانند باعث ايجاد يك رابطه عاشقانه ميان انسان و روبات شوند. يكي از دلايلي كه باعث مي‌شود انسان‌ها به يكديگر دل ببندند، شباهت‌هاي شخصيتي و دانش آنهاست كه به عقيده دانشمندان تمامي اينها قابل برنامه‌ريزي است. دليل ديگر اين است كه انسان‌ها فكر مي‌كنند طرف مقابل دوستشان دارد و اين نيز قابل برنامه‌ريزي براي روبات‌ها هست.
در واقع با طراحي نرم‌افزارهاي پيشرفته‌تر و نزديك‌شدن روابط ميان انسان و روبات زمينه براي ازدواج اين دو فراهم مي‌آيد.
لوي مي‌گويد: زماني كه دو طرف تمايل به ازدواج داشته باشند، اين امر مشروعيت پيدا خواهد كرد.
لوي مي‌افزايد:‌اينكه چه زماني اين اتفاق رخ بدهد، مشخص نيست اما بالاخره اين اتفاق خواهد افتاد.
ماساچوست، ميعادگاه اول
لوي پيش‌بيني مي‌كند كه ماساچوست اولين جايي خواهد بود كه به ازدواج انسان و روبات مشروعيت خواهيد بخشيد، زيرا مقامات اين ايالت ليبرال‌تر از ساير ايالت‌هاي آمريكا و يا دولت‌هاي ديگر هست و تحقيقات بسيار زيادي در زمينه فناوري‌هاي پيشرفته نظير MIT در اين ايالت انجام مي‌گيرد.لوي خاطرنشان مي‌كند: اگرچه رونالد آركين يكي از طراحان روبات از موسسه فناوري جورجيا در آتلانتا معتقد است تا سال 2050، ازدواج انسان با روبات به صورت قانوني در نخواهد آمد، اما بايد بگويم هرچيزي امكان‌پذير است و حتي اگر غيرقانوني هم باشد به اين معنا نيست كه انسان آن را امتحان نكند.
آركين مي‌گويد: انسان‌ها موجوداتي غيرقابل پيش‌بيني هستند و اگر از من بپرسيد كه آيا امكان دارد يك انسان خواستار ازدواج با يك روبات باشد، جواب من اين است كه هر چيزي امكان‌پذير است.
لوي بر اين باور است كه ازدواج انسان و روبات يك مزيت مهم دارد؛ اينكه بسياري از افراد كه به دليلي قادر به ازدواج با همنوع خود نيستند مثلا افرادي كه به سختي ارتباط برقرار مي‌كنند، بسيار خجالتي هستند، مشكلات رواني خاصي دارند، ظاهري بسيار زشت و يا شخصيت غيرقابل تحملي دارند مي‌توانند اين روش را امتحان كنند.
مسايل اخلاقي
آركين خاطرنشان مي‌كند: اگر ما انسان‌ها به روبات‌ها اجازه دهيم كه به قسمتي از زندگي روزمره‌مان وارد شوند و با ما پيوند بخورند آن‌وقت چه بر سر ساختار زندگي اجتماعي‌مان مي‌آيد؟ روبات‌ها چگونه انسانيت و تمدن را متحول خواهند كرد؟ من پاسخي براي اين سوالات ندارم و فقط فكر مي‌كنم اينها موضوعاتي است كه بايد بيش‌تر در موردشان تحقيق و تفحص كنيم. براي پيوند انسان با روبات، چه از نظر حسي و چه از نظر روانشناسي، سوالات بسياري وجود دارد.
اما آميزش انسان و روبات در عين حال كه باوركردني نيست، سوالات اخلاقي زيادي هم ايجاد مي‌كند.مشروعيت بخشيدن به آميزش انسان و روبات، نظام اخلاقي جوامع را از اين كه هست، سست‌تر نخواهد كرد؟آركين مي‌پرسد: آيا صحيح است كه يك روبات با شكل و شمايل كودك را در اختيار يك كودك‌آزار قرار دهيم؟
آيا اين عمل قبح كودك‌آزاري را از بين نخواهد برد؟
از سوي ديگر برخي عقيده دارند استفاده از روبات در جوامع غربي كه پايه‌هاي اخلاقي سست شده‌اي دارند ظهور و نمود ابتذال را در جامعه كاهش خواهد داد.لوي هم‌اكنون در حال نوشتن مقاله‌اي درباره اخلاق رابطه با روبات‌ها است.