|
|
|
|
مهر , چهارشنبه 22 ارديبهشت 1389 |
|
 تعرض زمینهای کشاورزی به تالابهای لرستان/ خطر در کمین ظرفیتی بی نظیر
|
| | | |
 | در حالیکه با بارشهای اخیر در استان لرستان تالابهای این استان جان دوباره گرفته اند ولی به نظر می رسد استمرار احیا و حیات این تالابها نیازمند حفاظت جدی از این ظرفیت بی نظیر اکوتوریسم است. |  تالابها جزء پرتولیدترین محیط‌های طبیعی هستند. این مناطق دارای فواید اقتصادی فراوانی از جمله تولید محصولات شیلاتی (بیش از دوسوم برداشت ماهی در جهان به سلامت مناطق تالابی بستگی دارد)، حفظ سطح آب برای مناطق کشاورزی، تولید چوب، ذخیره آب و کاهش بلایای طبیعی و بویژه سیلاب می باشد.
تثبیت خطوط ساحلی، از بین رفتن مواد زاید و تصفیه آب، برخورداری از چشم‌اندازهای زیبای طبیعی و ایجاد بستر مناسب برای حیات بسیاری از گونه‌های جانوری و گیاهی از ویژگی‌های ارزشمند تالابها هستند.
تالابها جزو تهدیدشونده‌ترین زیستگاه‌ها به‌شمار می‌روند که این موضوع به‌طور عمده ناشی از خشکاندن و تغییر کاربری، ایجاد آلودگی و برداشت بی‌رویه از گونه‌های زیستی تالاب‌هاست.
مصارف آب تالاب برای کشاورزی، وارد شدن سموم کشاورزی و مواد زاید به تالابها، خشکسالی، صید و شکار بی‌رویه و فعالیت‌های کشاورزی در حریم تالابها از دیگر عواملی هستند که در نابودی این اکوسیستم‌های کم‌نظیر تاثیر دارند.
تالابهای لرستان جزو مناطق حفاظت شده نیستند
استان لرستان با ظرفیتی بی نظیر در حوزه طبیعت گردی و صنعت اکوتوریسم دارای تالابهای زیادی است که هر کدام می توانند به عنوان فرصتی بی بدیل در این حوزه مورد توجه قرار گیرند.
ورود پرندگان مهاجر به تالابهای پلدختر
این در حالی است که عدم حفاظت از این تالابها به دلیل اینکه جزو مناطق حفاظت شده محسوب نمی شوند موجب تعرض انسان با روش های مختلف به این تالابهای زیبا شده است.
در روزهای اخیر خبر ورود پرندگان مهاجر به تالاب بی نظیر "گری بلمک" در شهرستان پلدختر که در مسیر احیا قرار گرفته است خبر خوشی برای همه دوستداران طبیعت بود ولی به نظر می رسد استمرار این روند نیازمند ورود این تالابهای وسیع و زیبا به مجموعه مناطق حفاظت شده استان باشد.
از سوی دیگر استمرار حضور پرندگان مهاجر در تالابهای استان لرستان به ویژه شهرستان پلدختر نیازمند ایجاد شرایطی امن و آرام برای پرندگان است که فراهم کردن این شرایط بدون ایجاد مناطق حفاظت شده در کنار این تالابها دشوار به نظر می رسد.
بخشی از تالاب های شهرستان پلدختر به زمین کشاورزی تبدیل شده اند
مدیر کل محیط زیست استان لرستان در این رابطه در خرم آباد گفت: ورود پرندگان مهاجر به تالابهای پلدختر امید و نویدی به احیا این تالابها است.
محمد حسین بازگیر با اشاره به مشکلات تالابهای شهرستان پلدختر، عنوان کرد: این تالابها در طول سالهای گذشته دارای مشکلات عدیده ای از جمله دخل و تصرف های محلی در حریم این تالابها و همچنین مشکلات ناشی از خشکسالی بوده اند.
وی با بیان اینکه در سالجاری با افزایش بارش ها تالابهای پلدختر احیا شده اند، یادآور شد: یکی از تالاب هایی که در سالجاری روند احیا خود در پیش گرفته است تالاب "گری بلمک" شهرستان پلدختر است که متاسفانه در طول سالهای اخیر با دستکاری و دخل و تصرف از سوی مردم محلی مواجه بوده است.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان ادامه داد: یکی از مسائلی که این تالاب وسیع با مساحتی بیش از 500 هکتار با آن مواجه است تعرض زمین های کشاورزی و تبدیل شدن بخشی از تالاب به زمین کشاورزی می باشد.
ابزارهای محیط زیست در حفاظت از تالابهای لرستان محدود است
بازگیر با اشاره به اینکه بارش های اخیر قسمت عمده ای از این تالاب را احیا کرده است، یادآور شد: طی روزهای اخیر پرندگانی چون "کراس سیاه"، "اگرت بزرگ"، "حواصیل خاکستری"، "چوب پا"، "حاجی لک لک"، "خوتکاری ابرو سفید"، "چنگر" و "اردک سرسبز" در این تالاب فرود آمده اند که نگه داشتن و ارتقا حضور پرندگان در این تالابها نیازمند همکاری و مساعدت مسئولان استانی و سازمان محیط زیست است.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر تالابهای لرستان جزو مناطق صید و شکار ممنوع هستند، خاطرنشان کرد: متاسفانه سازمان محیط زیست در این مناطق نمی تواند کار خاصی به جز جلوگیری از صید و شکار انجام دهد.
مدیرکل محیط زیست استان لرستان ادامه داد: نظارت کافی برای شرایط حاکم بر تالابهای لرستان نیازمند این است که این مناطق به عنوان مناطق حفاظت شده تحت مدیریت محیط زیست قرار گیرد تا این اداره کل بتواند بر وضعیت دخل و تصرف های انسان در تالابهای منطقه نظارت داشته باشد.
در مناطق صید و شکار ممنوع مانعی برای دخالت انسانی وجود ندارد
بازگیر با اشاره به تقسیم بندی مناطق تحت حفاظت محیط زیست به چهار منطقه پارک ملی، پناهگاه حیات وحش، اثر طبیعی ملی و منطقه حفاظت شده، یادآور شد: برای اینکه یک منطقه تحت عنوان مناطق حفاظت شده معرفی شود یک یا دو دوره باید به عنوان مناطق شکار و صید ممنوع تلقی شود که تالابهای پلدختر این شرایط را دارا می باشند.
وی با اشاره به محدودیت های مناطق صید و شکار ممنوع، یادآور شد: در مناطق صید و شکار ممنوع مانعی برای دخالت انسانی وجود ندارد که این امر در تالابهای این استان مشکل ساز شده است.
لک لک سفید برای اولین بار در تالاب "گری بلمک"
مدیرکل محیط زیست استان لرستان با تاکید بر اینکه ما به دنبال تبدیل این تالابها به مناطق حفاظت شده هستیم، گفت: مطالعات این امر انجام شده است که امیدواریم با حمایت های مردم منطقه و دستگاههای اجرایی استان این مشکل مرتفع شود.
تالابهای لرستان درگیر تخریبهای انسانی
بازگیر با اشاره به مشکلاتی که در حال حاضر تالابهای لرستان به ویژه شهرستان پلدختر را تهدید می کند، افزود: دخالت های سایر دستگاهها، چرای بی رویه دام ها در محل تالابها، ایجاد زمین های کشاورزی در حریم و محدوده تالابها و حفر چاههای غیر مجاز در منطقه از جمله مواردی است که حیات تالابهای لرستان را در معرض خطر قرار داده است.
وی با اشاره به برخی اقدامات در حریم تالابهای شهرستان پلدختر، گفت: برخی از دستگاهها در حریم این تالابها اقدام به ایجاد پارک کرده اند و در این پارک ها نیز از گونه های درختان آب دوست و غیر بومی استفاده شده که این امر وضعیت تالابها را تهدید می کند.
مدیر کل محیط زیست استان لرستان با تاکید بر تلاش ماموران گارد محیط زیست برای ایجاد فضای امن و آرام در تالابها به ویژه برای پرندگان مهاجر، خاطر نشان کرد: در حال حاضر حریم تالابهای این استان بالغ بر 15 هزار هکتار است که در صورت تبدیل به مناطق حفاظت شده برخی مشکلات این تالابها مرتفع خواهد شد.
تالاب های استان لرستان با حدود دو هزار و ۳۵۴ هکتار مکان و زیستگاه مناسبی برای زیست انواع پرندگان بومی و مهاجر و همین طور انواع آبزی است. بیشترین و مهم ترین تالابهای استان در شهرستان پلدخترواقع شده است.
این شهر دارای آب و هوایی نسبتا گرم و خشک است. پلدختر از شمال به شهرخرم آباد و از جنوب به استان خوزستان محدود می شود. پلدختر را می توان شهر تالابهای لرستان نامید.
این شهر دارای تالابهای فصلی و دائمی هم چون گری بلمک، گری جمجمه، تکانه، لفانه، کبود و زردابه است که تالاب "گری بلمک" با 500 هکتار وسعت بزرگترین آنهاست.
این تالابها محل زیستگاه پرندگانی هم چون چنگر، کشیم، حواصیل خاکستری، اردک ارده ای و اردک سر سبز است. همچنین دارای گیاهانی همچون سرخس آبزی، پونه، یونجه، شبدر، جلبک سبز، شقایق و خار شتر است. شکار کردن در این تالابها به علت حضور پرندگان مهاجر و بومی ممنوع است.
به هر حال به نظر می رسد حراست از این ظرفیت مهم برای توسعه صنعت اکوتوریسم یکی از مواردی است که باید از سوی مسئولان و مردم مورد توجه جدی قرار گرفته شود چرا که بی توجهی به این مهم موجب از دست رفتن این ظرفیت خواهد شد. | |
| |
|
|
| |
|
