مرض قند که به آن دیابت گفته میشود؛ بیماری است که در آن مقدار ترشح انسولین کمتر از میزان لازم برای طبیعی نگهداشتن قند خون است. انسولین مادهای است که در بدن تمام افراد طبیعی توسط بخشی از غده لوزالمعده ساخته و به داخل جریان خون ریخته میشود.
این ماده در سوخت و ساز مواد نشاستهای و قندهای ساده و در نتیجه تنظیم قند خون نقش مهمی دارد؛ بنا بر این کاهش نسبی آن در جریان دیابت، منجر به افزایش قند خون میشود که در صورت عدم کنترل وتنظیم آن در حد مناسب منجر به ضایعات جبران ناپذیر در قسمتهای مختلف بدن میشود. منظور از کاهش نسبی انسولین این است که یا ترشح انسولین از لوزالمعده کاهش مییابد و یا اثربخشی آن در بدن کم میشود؛ یعنی به هر حال مقدار کافی انسولین در بدن وجود ندارد.
دیابت از جمله شایعترین بیماریهای متابولیک محسوب میشود. دیابت، پرفشاری خون و اختلالات چربیهای خون را بیماریهای تمدن جدید مینامند. تمدن جدید با توجه به شهرنشینی و محدود کردن فعالیت انسانها و افزایش مصرف مواد پر انرژی... در کنار مزایا، بیماریهای جدیدی را به ارمغان آورده که قبلاً به آنها بیماری اغنیا یا ثروتمندان اطلاق میشده است.
در گذشته که شغل اکثر مردم کشاورزی، باغداری و دامداری بوده، اربابان و خانواده آنها، با توجه به اینکه کارهایشان توسط دیگران انجام میشده و بیشتر به انواع مختلف غذا دسترسی داشتهاند، بیشتر در معرض چاقی و دیابت و... بودهاند؛ در حالی که زندگی ماشینی کنونی و مصرف غذاهای پرکالری همه مردم را در معرض خطر قرار داده است.
در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲، هایپرگلیسمی (گلوکز بالای خون) معمولاً به تدریج ایجاد میشود و در مراحل اولیه، اغلب در حدی نیست که بتوانید علائم اولیه آن را تشخیص دهید. ممکن است به همین دلیل باشد که هایپرگلیسمی در بسیاری از افراد سالها تشخیص داده نمیشود. اما توانایی تشخیص علائم قند خون بالا میتواند به شما در تشخیص دیابت، مدیریت بهتر آن و جلوگیری از بروز شرایط اضطراری کمک کند.
برای کسانی که از قبل بیماری دیابت آنها تشخیص داده شده است، داشتن قند خون که گاهی بالاتر از حد نرمال باشد، الزاماً شما را در معرض خطر جدی قرار نخواهد داد. با این حال، افزایش مزمن قند خون ممکن است مشکلساز باشد.
با گذشت زمان، بالا رفتن بیش از حد سطح قند خون میتواند عروق کوچک و بزرگ بدن را تحت تأثیر قرار داده و منجر به عوارضی در چشمها، قلب، کلیهها و پاها شود. اگر به دیابت مبتلا هستید لازم است تا بهطور منظم قند خون خود را اندازه بگیرید تا در صورت نیاز با پزشک خود مشورت کنید.
علائم پرتکرار قند خون بالا
وجود علائم شایع قند خون در کسانی که هنوز بیماری دیابت در آنها تشخیص داده نشده، ممکن است یک علامت هشداردهنده برای این بیماری باشد.
تشنگی بیش از حد
بدن شما برای متعادل ساختن قند خون، قند اضافی را از طریق ادرار دفع میکند. اما از آنجا که کلیهها قادر به تحمل این حجم از گلوکز نیستند، مایعات بدن را به همراه قند اضافی جذب شده از بافتهای نواحی مختلف بدن شما بیرون میکشندِ؛ در نتیجه مایعات بیشتری از دست میدهید و میل شما به نوشیدن آب بیشتر میشود. اگر متوجه شدید که دائما تشنه هستید و احساس تشنگی شما برطرف نمیشود و دهان شما به شدت خشک است، این ممکن است نشانهای از افزایش قند خون شما باشد.در این صورت بهتر است با پزشک مشورت کنید.
افزایش گرسنگی
وجود قند اضافی در جریان خون به این معنا است که بدن شما قادر به استفاده از آن برای سوخت و ساز نیست. از این جهت، سلولها به دلیل کمبود انرژی گرسنه شده و شما نیز احساس گرسنگی زیاد میکنید٬ اما هرچه کربوهیدرات بیشتری مصرف کنید، قند خون شما بالاتر میرود.
افزایش دفع ادرار
بیش از حد به دستشویی رفتن، به خصوص شبهنگام، میتواند نشانهای از قند خون بالا باشد؛ چراکه کلیههای شما آب اضافی را از بافتهای بدن بیرون کشیده تا قند اضافی خون را دفع کنند.
تاری دید
وجود سطح بالای قند، بدن را مجبور میکند مایعات را از بافتهای بدن شما از جمله عدسی چشم بیرون بکشد که این امر میتواند تمرکز بینایی شما را تحت تأثیر قرار داده و منجر به تاری دید شود.
خستگی مفرط
وقتی قند خون به جای اینکه برای انرژی دادن به سلولها منتقل شود، در خون باقی بماند، سلولهای شما از کمبود تغذیه مناسب گرسنه شده و متعاقبا احساس کندی و خستگی مفرط میکنید. این اتفاق ممکن است معمولاً پس از خوردن یک وعده غذایی، به ویژه غذایی که سرشار از کربوهیدرات است، اتفاق بیافتد.
علائم شدید
این علائم خاص، زمانی اتفاق میافتد که کسی برای مدت طولانی دچار قند خون شده باشد یا میزان قند خون در او به شدت بالا رفته باشد. این علائم معمولاً نشاندهنده شرایط شدیدا اضطراری هستند.
کاهش وزن
کاهش وزن ناگهانی در فرد مشکوک به دیابت یک نشانه مهم است؛ به خصوص در کودکانی که اغلب مینوشند و بلافاصله ادرار میکنند، نشانه افزایش قند خون است. بسیاری از کودکانی که مبتلا به دیابت نوع اول هستند، قبل از تشخیص این بیماری وزن زیادی کم میکنند. این معمولاً به این دلیل اتفاق میافتد که بدن قادر به استفاده از قند موجود در جریان خون برای سوخت و ساز نیست.
تغییرات دهان و تنفس
بروز حالت تهوع، استفراغ، تنفس عمیق و سریع و از دست دادن هوشیاری نشانههای اورژانسی هستند. این علائم میتواند نشانههای هشداردهنده سایر بیماریهای مرتبط با دیابت باشد که در صورت عدم درمان و پیگیری فوری، منجر به مرگ فرد خواهد شد. |