اخبار داخلی روزی روزگاری من از انجمن‌های فرنگستان بهتر آگاه هستم

هموطن , دوشنبه 17 مرداد 1384

من از انجمن‌های فرنگستان بهتر آگاه هستم

پیرمردی بود در شیراز لقبش مسعود‌السلطنه و جدش میرزا فتحعلی خان صاحبدیوان.

پیرمردی بود در شیراز لقبش مسعود‌السلطنه و جدش میرزا فتحعلی خان صاحبدیوان. می‌گفت: «من از غلام بچه‌های ناصرالدین شاه بودم، وقتی که ناصرالدین شاه از سفر فرنگستان بازگشت ملازمان او که به ایران بازگردیدند شب ها درباریان دیگر به گرد آنها جمع شده از اوضاع فرنگستان پرسش‌ها می‌کردند و این پرسش‌ها و پاسخ‌ها اجتماع آنان را گرم می‌نمود و امید و آرزوی این که کارهای خوب فرنگستان در ایران هم معمول شود در دل آنها ایجاد می‌گردید و با شوق و رغبت در این اجتماع حضور می‌یافتند، به حدی که مایل شدند این اجتماع بیشتر اوقات دایر باشد و از این مطالب گفت و گو به میان آید، ولی مصلحت ندانستند بدون اطلاع شاه اجتماع آنها درست شود.
عریضه به شاه نوشتند و استدعا کردند همان‌گونه که در فرنگستان هر طبقه انجمن دارند درباری‌ها هم انجمنی داشته باشند که هر هفته تشکیل شود و در مطالبی که مصلحت اقتضا کند حرف بزنند.
گفتند بهتر این است تو که هم بچه هستی و هم پدربزرگت صاحبدیوان نزد شاه معتمد و مقرب است عریضه را تو به شاه تقدیم کنی. من قبول کردم. شاه معمولا صبح‌ها بعد از فراغت از کار در حیاط راه می‌رفت و به خوردن نقل و مغز بادام و فندق و پسته که گاه به گاه پیش خدمت‌ها به جیب او می‌ریختند مشغول می‌شد.
روزی که خوشحال به نظر می‌آمد در گوشه‌ای ایستادم و شاه که خواست از جلو من بگذرد عریضه را به او دادم. شاه پس از خواندن عریضه خشمناک شد.
نوک عصایی که در دست داشت روی گونه و زیر چشم من گذارده به سختی فشار داد. من طاقت نیاورده عقب رفتم، ولی او فشار به عصا می‌آورد تا من به دیوار رسیدم و پشت به دیوار دادم و شاه با عصا به گونه من فشار می‌آورد به حدی که نزدیک بود چشمم بترکد، فریاد زدم و گفتم اگر حکم کنید سرم را ببرند گواراتر باشد. شاه عصای خود را برداشت و به سر و صورت من زد تا جایی که عصا شکست و گفت من از کسانی که این عریضه را کرده‌اند از انجمن‌های فرنگستان بیشتر و بهتر آگاه هستم، صلاح ملک و ملت ایران نیست این انجمن‌ها را داشته باشند. اگر کسی بعد از این اسم انجمن را بیاورد شکمش را پاره می‌کنم. سرگذشت تاریخ

سن کم و منصب بزرگ
آخرین علاج
درس ادبیات