اخبار داخلی فناوری اطلاعات اینترنت ملی بدون دیتا سنتر ملی!

هموطن , سه شنبه 2 اسفند 1384

اینترنت ملی بدون دیتا سنتر ملی!

جعفر زارعی از تهیه و تدوین مراحل نهایی طرح استقرار مرکز داده داخلی IDC خبر داد.

هموطن- علی محمد آقازمانی- از چند سال گذشته ، بحث طراحی و راه اندازی دیتاسنتر (Date Center) ملی در دستور کار دولت قرار گرفت. با وجود عدم پایبندی سرورهای آمریکایی و اروپایی در هاستینگ سایت های فارسی و بروز چندین حمله و down شدن مطرح ترین سایت های فارسی در اینترنت مانند ایسنا در سال گذشته و حتی امسال ، مجریان طرح تکفا تصمیم به راه اندازی این مرکز داده ملی کردند. گزارش امروز را به بررسی جنبه های راه اندازی دیتاسنتر ملی و انتقاداتی که به این طرح در 2 سال گذشته وارد شده است ، اختصاص داده ايم.

درباره دیتاسنتر
دیتا سنتر یا Data Center ، همان مرکز داده است.این مراکز داده آنقدر مهم است که نقش استراتژیکی در پیش برد برنامه های اطلاع رسانی و ارتباطی دیجیتالی در یک جامعه اطلاعاتی بازی می کند.
همان طور که می دانید ، داده می تواند به صورت های متنی ، صوتی ، تصویری و ... باشد . مانند درایو رایانه که امکان فراخوانی فایلهای فولدرهای مختلف را فراهم می کند ، دیتا سنتر نیز چنین رفتار فنی دارد . با این تفاوت که معمولا دیتاسنترها به شبکه های بومی و بین المللی متصل هستند.
صفحات سایت های وب را که مشاهده می کنید ، بر اساس فراخوانی فایل های هایپرتکست است .
پس دیتاسنتر ، مرکزی به شمار می اید که از بهم پیوستن مجموعه ای از تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری جهت نگهداری و پشتیبانی و میزبانی (Hosting) پایگاه های اطلاع رسانی تحت وب ، مورد استفاده قرار می گیرد.
نوع سخت افزار به کار رفته در دیتا سنترها و نوع سیستم عامل و برنامه های نرم افزاری پشتیبانی و امنیتی و تجارتی خاصی که روی آن قرار گرفته است ، ارزش و قابلیت آن را برای مصرف کننده و درنهایت end user در پی خواهد داشت .
دیتاسنترها ، فضایی را در اختیار کاربران قرار می دهند تا توسط ان با استفاده از پروتکل هایی مثل FTP(File Transfer Protocol) ، به بارگذاری پایگاه داده خود در اینترنت یا در هر محل دیگری بپردازند.
هر وقت صحبت از دیتاسنتر می شود ، نام کشورهایی مثل آمریکا ، کانادا و غرب اروپا بر سر زبان ها می افتد.بنابراین صاحب امتیاز دیتاسنتر به عنوان کنترل کننده و آگاه بر مطالبی که روی ان منتشر می شود ، به صورت غیر وابسته و مستقل است.
چنین اختیار مجازی ، می تواند خدشه هایی بر استقلال نگهداری محتواهای تولید شده روی سرورها را به همراه داشته باشد . وابستگی بستری شدیدی در پهنه جهانی وب برای تولید کنندگان محتوا ایجاد می کند و این امر ، می تواند زمینه خودسانسوری و نقض آزادی بیان را متبلور کند.

میزبان های داخلی
بر اساس آمارهای غیر رسمی ، بیش از 100 شرکت فعال در زمینه هاستینگ سایت های ایرانی در داخل کشور فعالیت می کنند.
تمام این میزبان ها ، نمایندگی های رسمی یا غیر رسمی سرورهای آمریکایی و اروپایی هستند که با مبالغ مختلفی ، اجاره فضا به کاربران ایرانی را انجام می دهند.
بر اساس گزارش سایت مشهور webhosting.info ، شرکت پارس وب (parsweb.com) هاستینگ بیش از 4500 سایت فارسی در وب را در اختیار دارد و بر این اساس رتبه اول در میان شرکتهای هاستینگ نمایندگی را بر عهده دارد. نموداری که ملاحظه میکنید ، نام شرکت ، سایت اینترنتی شرکت و شمار سایت های هاست شده در بین 15 شرکت هاستینگ ایرانی را نشان می دهد.
البته همان طور که گفتيم ، تمامی این شرکت ها نمایندگی های شرکتهای هاستینگ بین المللی درکشور هستند. Plan هایی که شرکتهای میزبانی (hosting) برای فروش هاست معمولی )بدون MS SQL و امکانات ECOMMERC ) پیشنهاد کرده اند ، اکثرا حول یک کیفیت و قیمت قرار دارد.
هر مگابایتی بین 500 تا 1000 تومان ، رقمی برای اکثر شرکتهای اجاره دهنده فضا برای یکسال است. رونق فروش هاستینگ در کشور در چند سال اخیر افزایش یافته است و این امر باعث خلق نمايندگی های متعددی شده است .
گروه فناوری متناوب motenaweb.com یکی از شرکتهای اجاره دهنده فضا به شمار می رود. مهندس اردهالی مدیر فنی این مجموعه معتقد است که بالادستی و پائین دستی سیستم هاستیگ در کشور ، به دلیل نبود ضمانت های حقوقی برای فروشنده و مصرف کننده ، از ساختار خوبی برخوردار نیست .
کیارش قدملی ، مدیرعامل میزبان (mizban.ir) نیز که شرکتش از مراکز فعال هاستینگ در ایران است ، مدیریت صحیح و پشتیبانی مطمئن و عقد قراردادهای حقوقی در زمینه هاستینگ را از مهم ترین چالش های پیش روی هاستینگ داخلی می داند.
البته به دلیل نبود یک انجمن صنفی حمایت ازحقوق کاربران جامعه اطلاعاتی در ایران ، اگر مشکلی در زمینه ارائه خدمات به کاربران از سوی شرکتهای ارائه دهنده خدمات ایجاد شود ، معمولا کاربران نمی دانند به چه مکانی مراجعه کنند. بنابراین دولتی شدن امکانات به صورت صرف ، در چارچوب دیتاسنتر ملی ، کمک شایانی نخواهد بود. بنابراین پر واضح است که برای حل مشکلات هاستینگ ، باید در ابتدا بستر قانونی و حقوقی خوبی برای حمایت از مصرف کننده و ارائه دهنده سرویس های دیجیتالی در کشور با ضمانت خوبی فعالیت کند. با این حساب ، می شود بستر را برای دیتاسنتر ملی فراهم کرد.

در انتظار دیتاسنتر ملی
اواسط تیرماه سال گذشته ، ایسنا در گزارشی با عنوان " چرا دیتاسنتر ملی با 12 میلیارد ریال اعتبار به نتیجه نمی رسد ؟ " ، از قول مهندس نقوي” مديركل وقت دفتر توسعه‌ي IT وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات اعلام کرد که دیتاسنتر ملی تا اوایل سال 84 به ثمر خواهد نشست .
اما مدیرکل امور اجرایی فناوری اطلاعات وزارت خانه مذکور ، هفته پیش از راه اندازی مراکز اصلی IDC تا نیمه اول سال 85 خبر داد.
مدير كل دفتر امور اجرايي فناوري اطلاعات وزارت ارتباطات گفت: طبق گزارشات رسيده، دو IDC داخلي، حداكثر تا نيمه‌ اول سال آينده، مراكز اصلي خود را افتتاح خواهند كرد، بدين ترتيب اميد مي‌رود با توجه به سرمايه گذاري‌هاي هنگفت انجام شده از سوي اين شركت‌ها، حداكثر تا پايان نيمه‌ اول سال آينده مراكز اصلي IDCهاي مذكور به بهره برداري برسد، اما امكان ارايهبرخي از سرويس‌ها در حال حاضر و از طريق پايلوت اين مراكز هم وجود دارد.
مهندس مجید ریاضی ، دبیرشورای عالی فناوری اطلاعات کشور نیز اخیرا در برنامه گفت و گوی شبکه خبر در بحث راه اندازی اینترنت ملی 900 میلیارد تومانی کشور در 3 سال آینده ، بر لزوم راه اندازی سریع و توسعه دیتاسنتر ملی تاکید کرد . اما به درازا کشیدن ان را مورد انتقاد قرار داده است .

تراژدی از کجا شروع شد؟
داستان دیتاسنتر ملی از طرح شرکت دیتا آغاز شد . جایی که جعفر زارعی ، معاونت اداره ارتباطات دیتا ، از تهیه و تدوین مراحل نهایی طرح استقرار مرکز داده داخلی IDC خبر داد.
اگر چه پیش از این طرح ، توسط کارگروه های تکفا و حتی سایت www.mporo.com ، شخصیتهای حقوقی و حقیقی متعددی ، راه اندازی این طرح را پیشنهاد کرده بودند ، اما استقرار و تدوین طرح ، حدود 2 سال به طول انجامید. اما در این مدت ، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم hawzeh.net ، از تلاش این مرکز برای راه اندازی دیتاسنتر ایرانی خبر داده بود که بعدها هم مورد استقبال شورای عالی اطلاع رسانی کشورمان قرار گرفت.
در اواخر آذر ماه سال گذشته ، مهندس رشیدی مدیر اجرایی شرکت ارتباطات داده ها از ایجاد طرح آزمایشی هاستینگ داخلی (شارع 2) خبر داد و اظهار داشت که به زودی فراخوان ایجاد دیتاسنتر داخلی برای بازی دادن بخشی خصوصی ، اعلام می شود.
البته این خبر به حقیقت پیوست و درنهایت ، از مجموع 80 شرکتی که اسناد لازم را دریافت کردند ، 10 شرکت واجد شرایط شناخته شدند و با اعطای ضمانت 15 میلیارد ریالی ، در آخر هم ، 3 شرکت به قید قرعه ، مجوز طراحی و راه اندازی این دیتاسنتر را دریافت کردند که پارس آنلاین (parsonline.net)یکی از این شرکت ها بود .
pars Online هم در نیمه اول سال جاری ، رسما ساختار کلی دیتاسنتر خود را افتتاح کرد ، اما هنوز برای استفاده عموم مهیا نشده است و نمی توان از این شرکت هاست اجاره کرد. راه اندازي هر چه سريع تر IDCها علاوه بر مواردي كه به خود شركت‌ها برمي‌گردد، ملاحظات ديگری نيز به همراه دارد كه از آن جمله مي‌توان به لزوم ميزباني سايت‌ها در داخل براي پيشگيري از تحت فشار قرار گرفتن هنگام تحريم‌ها و يا خارج نشدن ترافيك بي جهت سايت‌ها با محتواي ايراني همچنين نپراداختن پول بابت ميزباني و عرضه‌ پهناي دسترسي به آن‌ها اشاره كرد.
ايجاد IDC در داخل كشور، شرط لازم است اما در بحث ترافيك بين‌الملل و دسترسي به سايت‌ها با محتواي ايراني در خارج كشور كافي نيست. پس ، با ايجاد IDCها در داخل كشور، الزاما ترافيك داخل كشور هدايت نخواهد شد بنابراين داشتن اينترنت ملي شرط كافي به شمار مي‌رود.

دبیر شورایعالی فناوری اطلاعات: شبکه اینترنت ملی، چالش‌های موجود استفاده از اینترنت را کاهش می دهد
اینترنت ملی یعنی چه!
آیا باید اینترنت را ملی کرد؟